© Draaimolen festival
Makers en organisatoren in de wereld van kunst en cultuur weten maar al te goed hoe belangrijk een recensie kan zijn voor je werk, voorstelling of festival. Het kan je maken of breken. Ook Brabant C kent dit fenomeen. Bij ons heet dat “Evaluatie van de provinciale fondsen”. Deze zomer zijn we voor de derde keer in ons bestaan officieel gerecenseerd, door recensent KplusV in opdracht van het college van Gedeputeerde Staten. Samen met het Groen Ontwikkelfonds Brabant, het Innovatiefonds en het Energiefonds zijn we onder de loep genomen. De uitkomsten zijn in november door de provincie bekend gemaakt. We weten allemaal dat je je niet zenuwachtig moet laten maken door recensies en we weten ook allemaal dat het toch gebeurt.
Na het lezen van de rapporten en de conclusies van Gedeputeerde Staten konden we onszelf een high five geven. De onderzoekers concluderen dat de fondsen, waaronder Brabant C, prima voldoen aan de verwachtingen en een waardevol instrument zijn voor het realiseren van maatschappelijke opgaven. De fondsen worden gezien als belangrijk voor hun ecosysteem. De behoeften zijn wel aan verandering onderhevig. Daarom is het van belang om om de zoveel tijd opnieuw naar de opdracht van de fondsen te kijken.
Brabant C doet wat ze belooft
Brabant C wordt getypeerd als een pionierend en stimulerend fonds dat doet wat het belooft. De organisatie is lean en flexibel en heeft een goede governance. Maatschappelijk blijkt nog steeds behoefte aan een fonds als Brabant C. Initiatiefnemers zijn blij met Brabant C en zeker met de combinatie van ondersteuning, ontwikkelkracht, financiering en begeleiding. Brabant C speelt een wezenlijke rol in het Brabants cultuursysteem, waar nog altijd sprake is van marktfalen. Dat Brabant C een kleine organisatie is maakt het fonds enigszins kwetsbaar en dus moet er steeds aandacht zijn voor de balans tussen opdracht en capaciteit.
We zijn natuurlijk blij en trots na deze complimenten. We voelen ons zeker pioniers en zullen ons blijven inzetten op de waardevolle combinatie van ondersteuning, ontwikkelkracht, financiering en begeleiding. We delen de complimenten graag met onze projectpartners, want zonder hun initiatief en samenwerkingsgerichtheid waren er geen Brabant C projecten.
Mogelijkmakers voor de top van het cultuursysteem
Naast de pluspunten signaleren de onderzoekers dat initiatiefnemers van projecten aangeven de aanvraagprocedure bij Brabant C streng, intensief en tijdrovend te vinden. De onderzoekers zien hier mogelijk een afschrikkend effect, voor ons een serieus signaal dat we spoedig nader zullen onderzoeken. We voelen ons ‘mogelijkmakers’ en een te ingewikkelde procedure past daar niet bij. Aan de andere kant is Brabant C een fonds waar grote bedragen publiek geld kunnen worden verkregen en dat is opgericht voor de top van het cultuursysteem. Daar passen goede plannen met stevige eisen bij.
Het spreken van verschillende talen
Uit de evaluatie blijkt ook dat het betrekken van private partijen bij het fonds in de praktijk moeilijk is. Volgens de onderzoekers spreken de cultuursector en private partijen verschillende talen. Wij hebben dit vraagstuk het afgelopen jaar diepgaander geanalyseerd. Onze ervaring is dat private partijen kijken vanuit hun private belang en er weinig voor voelen om geld te storten in een provinciaal fonds. Om private financiering van kunst en cultuur te bevorderen is het nodig private partners en andere mogelijke financiers te benaderen als opdrachtgevers in plaats van sponsor van een reeds bedacht cultuurproject. Opdrachtgevers die vanaf het begin zijn betrokken, zien de waarde van een project en zijn daardoor inhoudelijk en financieel gemotiveerd mee te doen. Makers en organisatoren van kunst en cultuur kunnen dan, met de benodigde artistieke vrijheid, zulke projecten vormgeven. Brabant C werkt deze lijn uit door in 2022 te gaan experimenteren met matching van (private) opdrachtgevers die cultuurprojecten met impact op de samenleving financieren. We hopen hiervoor per 1 februari 2022 een nieuwe financieringsregeling in de lucht te hebben.
Meer focus op impact
Dit laatste punt sluit perfect aan op een andere conclusie uit de evaluatie, waarin de onderzoekers aangeven dat meer accent moet komen liggen op de impact van financiering door de provinciale fondsen. Met het experiment in 2022 geeft Brabant C daar meteen invulling aan.
De evaluatie geeft aan dat de fondsen, zeker omdat ze al 7 à 9 jaar geleden zijn opgericht, beter moeten worden ingepast in het actuele provinciale beleid. Voor Brabant C betekent dit dat de toekomstige positie van Brabant C wordt meegenomen bij het opstellen van het provinciale beleidskader Cultuur, Vrije Tijd, Erfgoed en Sport 2023-2030 in het komende jaar. De positieve evaluatie van KplusV en de daaruit blijkende maatschappelijke behoefte aan een fonds als Brabant C brengen wij daarbij natuurlijk graag in.
Wij gaan zelf in 2022, naast het gewone werk, dus aan de slag met de ontwikkeling van nieuwe samenwerkingsvormen tussen (private) opdrachtgevers, makers en organisatoren van kunst en cultuur en publieke partners, die allemaal impact op de samenleving nastreven. Als pioniers.
Zo heeft bij ons de recensie van vorige maand vrijwel meteen invloed op de koers naar de toekomst. Een recensie kan positief of negatief zijn, maar ook goed of slecht. Van een goede recensie kun je leren.
Het hele rapport lezen? Je kunt het hier inzien.
Frans van Dooremalen
directeur-bestuurder Brabant C
