Brabant C cultuurscouts Joy Arpots en Linda Dekkers signaleren enkele opvallende trends die zowel lokaal als (inter)nationaal spelen in het culturele veld. Deze trends laten zien hoe kunst en cultuur steeds meer in verbinding staan met maatschappelijke uitdagingen en hoe kunstenaars, bedrijven en (cultuur)instellingen samenwerken om betekenisvolle verandering teweeg te brengen. De toekomst van de Brabantse cultuur is dynamisch en de mogelijkheden lijken eindeloos.
Trend 1: Steeds meer geëngageerde jonge makers
Lossen creatieve makers straks alle grote maatschappelijke uitdagingen op?
We zien steeds duidelijker terug dat de jongere generaties makers en musici steeds meer geëngageerd zijn. Natuurlijk was dat vroeger ook in bepaalde mate zo, maar nu is het vaak de belangrijkste drijfveer van veel (jonge) makers. Zij fungeren als koplopers en wijzen ons op wat er echt speelt in de maatschappij. Verrassend vaak komen ze ook met oplossingen. Een aandachtspunt voor veel makers is om de impact goed te kwalificeren en duidelijk te maken in een fondsaanvraag. Dat gaat verder dan resultaten als bezoekerscijfers. Hoe zorgen ze ervoor dat het project zorgt voor bewustwording op de lange termijn en daadwerkelijk leidt tot duurzame verandering?
Trend 2: Private partijen zien steeds meer de waarde van kunst om impact te kunnen maken
Hebben grote bedrijven straks een driekoppige directie: CEO, CFO en een CA(rtist)O?
Steeds meer bedrijven zijn intrinsiek gemotiveerd om maatschappelijke impact te maken. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet langer een kwestie van goede PR, maar een keuze die strookt met de kernwaarden van een bedrijf. Dat soort bedrijven ziet de meerwaarde van kunst en cultuur bij het oplossen van grote vraagstukken. Creatieve denkers en makers brengen nieuwe inzichten en helpen uit denkpatronen te breken die innovatie belemmeren. De cultuursector kan hier nog actiever op inspelen door een sterkere lobby te voeren richting private partijen. Succesvolle samenwerkingen vragen om een gezamenlijke focus op gedeelde belangen en duidelijke afspraken over de gewenste impact. Door best practices te delen en de toegevoegde waarde van kunst en cultuur te benadrukken, kan de sector meer kansen creëren en private partijen structureel betrekken bij projecten.
Trend 3: Multizintuigelijke en immersieve kunstbelevingen
Zijn kunstenaars de nieuwe burnout-coaches?
Multizintuiglijke ervaringen zijn een duidelijke trend binnen de kunsten. Kunst en cultuur richt zich niet meer voornamelijk op het hoofd, maar focust zich nu op het hele lichaam. Het wordt daarmee niet alleen bekeken, maar beleefd. Makers brengen ons – in een maatschappij vol constante prikkels en externe gerichtheid – terug naar de essentie: naar onszelf, naar ons lichaam, en naar wat het kan. Ze laten je aandacht hebben voor je ademhaling, je bewegingen en de effecten op je lichaam van bijvoorbeeld kleuren, licht, vormen en geuren. Tien jaar geleden was deze immersieve benadering van kunst nog een niche, maar inmiddels is het wijdverspreid. Creatieve makers zoeken zo naar manieren om kunst niet alleen als expressievorm maar ook als helende kracht in te zetten.
Trend 4: Een moderne ode aan oude ambachten
Wordt de Brainportregio weer een prehistorisch dorp?
In de wereld van design zien we een herwaardering van oude technieken, zoals wolbewerking, leerbewerking en smeden. Jonge designers in Brabant zijn koplopers in het herontdekken van eeuwenoude ambachten en het combineren van vakmanschap met innovatief design. Deze trend is niet alleen een reactie op fast fashion en consumentisme, maar ook een herwaardering van kwaliteit, materialen en vakkennis. Het is een beweging die zich steeds verder verspreidt, met nadruk op duurzaamheid en circulariteit.
Trend 5: Sociale Inclusie
Zijn bejaardentehuizen de podia van de toekomst?
De coronapandemie bracht een verhoogde aandacht voor eenzaamheid, vooral onder ouderen, wat leidde tot een nieuwe focus in de kunst- en cultuurwereld. Makers en gezelschappen richten zich steeds meer op het bestrijden van eenzaamheid bij ouderen. Dit zal in de toekomst waarschijnlijk een nog grotere rol spelen door de vergrijzing van de bevolking. Sociale inclusie wordt steeds meer de kern van culturele projecten, van het verbinden van generaties tot het vinden van nieuwe manieren om (kwetsbare) groepen te bereiken. En dat gebeurt ook steeds vaker op locatie zelf, zoals bij zorginstellingen.
Dit artikel is onderdeel van het Impactreport 10 jaar Brabant C waarin we terug en vooruit blikken op een decennium vol culturele innovatie, impactvolle projecten en bijzondere verhalen. Lees het volledige Impactreport online of bestel een fysiek exemplaar via info@brabantc.nl.